Burgercoöperatie – coöperatief ondernemen

Er zijn verschillende redenen om te investeren in hernieuwbare energie.De klimaatverandering, de eindigheid van alle vormen van fossiele energie, de kostprijs van fossiele energie, … dit zijn allemaal redenen waarom er moet geïnvesteerd worden in hernieuwbare energie. Naast deze redenen zijn er nog andere die gelinkt zijn aan het coöperatief gedachtengoed. Burgers willen via energiecoöperaties een deel van de energiemarkt terug in eigen handen krijgen en dit niet in handen laten van de grote bedrijven die voornamelijk winstmaximalisatie voor ogen hebben. Burgers die participeren in een eigen energiecoöperatie gaan bewuster om met energie. Zij hebben een band met de energieprojecten en halen hieruit voldoende motivatie om energiebewuster te leven. Zo ontstaat er een groter draagvlak voor een transitie naar een meer duurzame samenleving. Energiecoöperaties maken ook heel bescheiden investeringen mogelijk. Mensen kunnen een enkel aandeel van pakweg 100 euro kopen Op die manier kan je heel veel mensen bij de energietransitie betrekken, én vergroot je het draagvlak voor bijvoorbeeld windmolens die toch vaak gecontesteerd worden: veel mensen hebben er immers niet alleen de lasten van maar ook enige lusten. Burgercoöperaties maken gebruik van het aanwezige kapitaal om dit terug te investeren in de eigen gemeenschap: niet enkel in projecten van hernieuwbare energie, maar ook in projecten ten voordele van de lokale gemeenschap.

In Duitsland wordt de Energiewende echt gezien als een middel om aan lokale waardeschepping te doen: niet alleen omdat het lokaal banen schept, ook het feit dat de opbrengst van kredieten en dividenden van de spaarcenten  van plaatselijke burgers en banken in de regio blijft, wordt daarbij in rekening gebracht. In Duitsland is het ook zo dat de financiële crisis een belangrijke verklaring is voor de golf van energiecoöperaties. Doordat de hoge rendementen die de financiële sector voor de crisis leek te garanderen, nu zijn weggesmolten, worden de bescheidener rendementen van drie of vier procent die de energiecoöperaties bieden, nu als aantrekkelijk ervaren. Door de crisis zijn burgers zich ook meer bewust van het feit dat hun geld vaak in allerlei schimmige producten werd belegd, en is het aantrekkelijker je spaargeld lokaal, transparant en nuttig te kunnen beleggen.

Vandaag kennen we verschillende soorten coöperaties. Het verschil tussen burgercoöperaties en andere is de band tussen coöperant en de coöperatie. We spreken van rechtstreekse en onrechtstreekse participatie.

Participatie is goed, rechtstreekse participatie is nog beter.

In een systeem van rechtstreekse participatie is de coöperatie zelf eigenaar of mede-eigenaar van bijvoorbeeld de windmolen. Dit betekent dat de aandeelhouders via de algemene vergadering het beleid van de coöperatie kunnen sturen. Zij beslissen mee over de winstverdeling, de investeringen, de stroomprijs, de maatschappelijke meerwaarde, … Als de windmolen is afgeschreven, kunnen ze mee genieten van het hogere winstniveau dat de windturbine genereert.

Dit is vaak niet het geval bij onrechtstreekse participatievormen. Bij de onrechtstreekse participatie geven de coöperanten alleen maar een lening aan de werkelijke eigenaar van het windpark. Dat biedt deze coöperanten wel een financieel rendement maar geen zeggenschap.. Bovendien hebben ze ook geen zeggenschap over het sturing van het bedrijf en kunnen ze niet mee bepalen wat de stroomprijs is, of het winstaandeel. De onrechtstreekse participatie kunnen we het best vergelijken met een financieel product op de markt. Coöperaties die werken met onrechtstreekse participaties, bieden de deelnemers een veel bescheidener vorm van inspraak en betrokkenheid.

EnerGent kiest resoluut voor rechtstreekse burgerparticipatie.

Een coöperatie bestaat uit de samenwerking tussen de verschillende leden van de coöperatie. Hun lidmaatschap wordt bepaald door het verwerven van een aandeel. Dit aandeel garandeert het lid het medezeggenschap over het beleid van de coöperatie. Een aandeel vertegenwoordigt m.a.w. meer dan de nominale waarde: De aandelen behouden hun nominale waarde. Elke aandeelhouder heeft, ongeacht het aantal aandelen, één stem.

Het financiële rendement of jaarlijkse dividend van een erkende coöperatie mag niet hoger zijn dan zes procent, zoals het vastgelegd is door de Nationale Raad voor Coöperaties.

Wie een aandeel koopt, verbindt er zich in principe toe om dit aandeel voor een periode van vijf jaar aan te houden. Dit om speculatie te vermijden en tevens om een stevig kapitaal te behouden.

In geval van winst is het de algemene vergadering die de hoogte van het dividend bepaalt. De vergadering kan ook beslissen om een deel van de opbrengst te investeren in de gemeenschap (buurtlokaal, culturele sector, korting energieprijzen) – zodat winst terugvloeit naar het lokale niveau.

Fiscaal: bij een erkende CVBA is het dividend tot 190 euro belastingsvrij

Een cvba werkt bijna als een bvba, met dit verschil: het kapitaal kan op elk moment verhogen. Daardoor is het steeds mogelijk om aandelen te kopen van een coöperatie zonder dat er een ingewikkelde procedure met notaris aan te pas komt. Door dit systeem van eenvoudige kapitaalsverhogingen is de toegang tot een coöperatie laagdrempelig.

Een coöperatie wordt beheerd door een algemene vergadering van aandeelhouders en een raad van bestuur gekozen door de algemene vergadering. De meeste coöperaties werken met een systeem van beperkt aantal stemmen per aandeelhouder. Dat bevordert de daadwerkelijke participatie van allen in de coöperatie.

EnerGent werkt volgens het principe : één aandeelhouder heeft, ongeacht het aantal aandelen, één stem op de algemene vergadering

Dit is antw.